Trong nhiều năm tư vấn tiếp cận với các con, các ông bà và bố mẹ của con để được thông não và cảm nhận được rất nhiều các quan điểm của các bậc người lớn trong dạy con. Có rất nhiều điều khiến Phạm Hiền trăn trở và trong đó quan điểm sợ con bị coi thường có lẽ là một sự ngạc nhiên rất lớn. Tặc lưỡi nhưng cũng thấy dường như nó cũng có thể là văn hoá đã ăn vào xương máu của nhiều thế hệ.
– Sao lại dạy con cúi đầu chào để nó hèn đi à? Kể cả cúi đầu chào người lớn cũng không nên vì nó sẽ thành thói quen để luôn phải cúi đầu trước người khác à?
– Sao phải dạy con nhún nhường để nó thành hèn à? Đứa nào làm gì mình thì con cứ làm như vậy tới cùng với chúng nó, nhún lần này lần sau con sẽ bị coi thường hơn đấy.
– Sao phải dạy con là nhà mình không giàu có để nó hèn đi à? Nghèo hoặc kém hơn sẽ luôn bị coi thường, nên mình giàu thì phải cho con biết để nó ngẩng cao đầu chứ.
– Sao phải dạy con trai nấu cơm, rửa bát, quét nhà… để nó hèn đi à? Đàn ông phải làm việc lớn, làm mấy việc đó để thành đàn bà à, sao mà bản lĩnh và ngẩng đầu lên được.
– Sao phải để con thiếu thốn hơn các bạn để nó hèn kém à? Mình có thì cứ cho con thoải mái thôi có như vậy con nó mới ngẩng cao đầu chứ.
– Sao phải để con học kém, dốt để nó hèn hơn bạn à? Cố đầu tư nhiều thì nó khắc phải bằng bạn, bằng bè.
– Sao chúng tôi là bố mẹ nó như thế này mà nó như vậy thì hèn quá. Nó phải chí ít bằng thậm chí phải hơn bố mẹ mới đúng chứ.
– Nó đánh cho thế mà không đánh lại là quá hèn con ạ. Lần sau con phải tận dụng tối đa bản lĩnh đừng để mình bị coi thường chứ.
– Sao phải khóc cho nó hèn đi thế. Khóc lóc chỉ dành cho đàn bà và trẻ con thôi hiểu chưa, có sao thì phải chịu thậm chí nuốt vào trong.
– Con mà không học hành tử tế thì sau này chỉ trở thành kẻ bất tài và nghèo thôi, hèn lắm. Nên cố mà học giỏi vào, chỉ cần học thôi không phải làm gì hết.
– Sao con hèn thế, làm anh chị thì phải nhường em chứ, tranh giành từng tí một như vậy à?
– Đừng có hèn như vậy, đàn ông phải đàng hoàng, buồn giải quyết cái gì.
Trong nhiều năm làm tư vấn và nghe nhiều cha mẹ lo lắng chữ hèn đến với con, đến nỗi hôm nay lại nghe văng vẳng và cứ gặp các ông bà, bố mẹ thốt lên các câu này hoặc đưa ra quan điểm sợ con bị coi thường là thấy ám ảnh.
Có nên quá nhấn mạnh chữ hèn để dán nhãn cho những quy luật có thể rất bình thường.
– Buồn sao cứ phải tỏ ra vui mà không dạy con được giải toả nó từ việc nhìn vào sự thật.
– Đau sao cứ phải gồng mình lên chịu đựng mà không cho con khóc để giải toả nỗi đau.
– Học dốt thì có thể con chỉ không tốt ở việc học sao cả con người con lại phải trở nên hèn.
– Cúi đầu chào là thể hiện sự lễ phép và chắc chắn người lớn gặp đứa trẻ đó sẽ đánh giá cao với sự cảm tình ngoan ngoãn sao lại là hèn.
– Nhún nhường là thể hiện trí tuệ của cảm xúc, sự làm chủ tình huống sao lại là hèn.
Đừng nên quá nặng nề vì trong cuộc sống luôn phải trải nghiệm tất cả mọi tình huống có thể xảy ra, và quan trọng dạy con là chính mình với sự nỗ lực thay bằng sự chỉ biết thể hiện nhưng chẳng làm được gì.
Trả lời