Trong gần 30 năm quan sát và làm việc với trẻ vị thành nhận thấy một xu hướng đáng báo động ngày càng nhiều học sinh đặc biệt là nữ tự nhận mình “thuộc thế giới thứ 3”, muốn sống như con trai, hoặc từ chối giới tính sinh học của mình.
Nhưng 90% trong số đó không phải lệch giới tính thật.
Mà là lệch lạc tâm lý, lệch lạc nhận thức, phát triển từ tổn thương tích tụ + yếu năng lực xã hội + ảnh hưởng ám thị từ môi trường + sự bình thường hóa thái quá từ mạng xã hội.
Và tất cả bắt đầu từ những điều rất nhỏ mà người lớn bỏ qua.
1. TRẺ LỆCH HƯỚNG GIỚI KHÔNG PHẢI VÌ GIỚI MÀ VÌ NỘI TÂM BẤT ỔN
Hầu hết những bạn trẻ nghi ngờ giới của mình thực chất đang nghi ngờ giá trị bản thân, chứ không phải giới tính.
Trẻ gái dễ nghiêng sang vai con trai khi: Không hoà nhập với nhóm bạn gái. Bị tẩy chay, cô lập, hoặc bắt nạt. Có cái tôi mạnh nhưng thiếu năng lực thể hiện. Thiếu kỹ năng giao tiếp và kết nối. Tự ti về ngoại hình, tính cách, vai trò nữ. Tích tụ ấm ức trong thời gian dài mà không ai hiểu
Biểu hiện tâm lý nền: Đơn độc kéo dài nên biến dạng cái tôi Tự vệ khi phải gồng mạnh mẽ. Sợ tổn thương nên chọn làm người khác. Ghét phiên bản cũ của mình mà muốn đổi giới
Giới tính không lệch. Chỉ là các con đang tìm một vai diễn để sống sót.
2. CÂU CHUYỆN THỰC TẾ VỀ VẺ NGOÀI NAM TÍNH ĐỂ CHE GIẤU VẾT THƯƠNG
Mỗi trường hợp đều ẩn sâu một lý do sinh tồn.
*Cô bé 2005 – Con không có bạn gái nào chơi. Con áp lực, con khóc rất nhiều. Con ghét quay lại những năm đó nên không muốn làm con gái nữa.
Nỗi đau bị cô lập khiến con ghét toàn bộ vai trò con gái vì nó gắn với ký ức bị tổn thương.
Cắt tóc ngắn, mặc đồ nam, nhận vai mạnh mẽ là cách con tự bảo vệ cái tôi.
Việc làm chỗ dựa cho bạn khác chính là nỗ lực bù đắp tổn thương bằng quyền lực cảm xúc.
Đây là lệch lạc tâm lý, không phải lệch giới.
*Cô bé 2008 – Con bị bắt nạt nhiều. Con chỉ ước mình là con trai để mạnh lên tiêu diệt chúng nó.
Không phải con muốn làm con trai.
Con muốn một phiên bản có sức mạnh để không bị tổn thương nữa.
Cảm xúc giận và bất lực kéo dài khiến con ngộ nhận giới tính như là chiếc áo giáp.
Con thay đổi giới vì con không thay đổi được cuộc đời.
3. ĐIỂM CHUNG CỦA NHỮNG TRƯỜNG HỢP LỆCH LẠC GIỚI TÍNH
Tổn thương nội tâm kéo dài: Khi con bị bắt nạt, cô lập, xem thường. Không ai lắng nghe nên dẫn đến ghét chính mình và muốn đổi vai. Tự ti vì yếu kỹ năng xã hội. Trẻ nữ nhiều khi rụt rè, kém giao tiếp, sợ đám đông, sợ bị đánh giá… nên cảm thấy làm con gái là khó từ chọn cách sống như con trai cho dễ thở.
Mất cân bằng cảm xúc và chưa đủ năng lực xử lý: Những cảm xúc buồn, tức, sợ, bất lực… bị tích tụ nên vỡ thành lệch nhận thức.
Tâm lý ám thị từ cộng đồng và mạng xã hội: Đây là yếu tố NGUY HIỂM NHẤT hiện nay như TikTok, fanpage, hội nhóm xây cộng đồng giới tính đa dạng. Nội dung gắn tag kiểu (Nếu bạn không thích làm con gái thì đó là dấu hiệu bạn thuộc thế giới thứ 3. Thích con gái hay con trai đều bình thường. Cứ tự do lựa chọn giới của mình). Với trẻ đang tổn thương thì nó tác động mạnh mẽ như được ai đó mở cửa cho chạy trốn.
Sự thờ ơ của cha mẹ trong giáo dục giới và nhận thức giới: Nhiều cha mẹ ngại nói chuyện giới tính, mặc định con sẽ tự hiểu, chỉ dạy cấu tạo không dạy nhận thức, giá trị, vai trò và bản sắc giới. Trong khi nhận thức giới phải được gieo từ 3 đến12 tuổi như mưa dầm thấm lâu …, nếu không, trẻ sẽ bị mạng xã hội nuôi hộ giới tính cho trẻ
Hãy cẩn trọng vì ngày nay đến 90% trẻ lệch giới là do tâm lý mà không phải do xu hướng giới thật.
Nếu cha mẹ để mặc, trẻ sẽ: Càng ngày càng cố định hóa vai biểu diễn. Càng lún sâu vào bản sắc giả. Càng khó quay lại đúng quỹ đạo cảm xúc và xã hội
Can thiệp muộn sẽ khó phục hồi nhận thức bản dạng. Trẻ có thể cắt tóc, thay đổi cách ăn mặc, chọn nhóm bạn lệch, xa dần môi trường gia đình, tự khẳng định sai bản dạng. Sau 17 tuổi việc điều chỉnh lại khó gấp 100 lần.
4. CHA MẸ CẦN LÀM GÌ?
Gieo Nhận thức giới từ sớm (3 -12 tuổi): Sự khác nhau giữa nam và nữ. Trách nhiệm, vai trò và giá trị của giới. Ranh giới cảm xúc và cơ thể của từng giới. Hình mẫu giới tích cực và khỏe mạnh. Chỉ lệch giới thật khi cơ thể bị khuyết giới thật và thuộc giới khác. Nếu không dạy điều này để tổn thương nội tâm và mạng xã hội dạy hộ thì 100% lệch.
Dạy Kỹ năng xã hội và kỹ năng tự bảo vệ cảm xúc: Kỹ năng kết bạn và chơi. Kỹ năng phản ứng khi bị bắt nạt. Kỹ năng tự định vị giá trị bản thân. Kỹ năng giải tỏa cảm xúc. Nếu con đứng vững cảm xúc cùng giới thì không chạy trốn vào giới tính mới.
Giải quyết căn gốc tổn thương cho con SỚM: Nếu con bị Cô lập, bắt nạt, tức giận và áp lực kéo dài, ghét bản thân… phải xử lý ngay bằng trị liệu cảm xúc và hành vi. Không được coi đó là giai đoạn tuổi teen.
Tránh những câu vô tình đẩy con lệch hướng từ ám thị bình thường hóa: Con trai hay con gái thì cũng được mà Giới tính là do con chọn. Xã hội giờ bình thường mà, thoải mái đi. Những lời tưởng như hiện đại nhưng lại tạo ám thị lệch từ việc trẻ cho là bình thường nên chọn giới cũng theo bản năng thích như một trò chơi. Đồng hành chặt chẽ với trường học.
Giáo viên cần không bình thường hóa giới tính thứ 3. Không tuyên truyền nội dung muôn màu giới tính cho trẻ tâm lý yếu. Hỗ trợ các con nâng kỹ năng và hòa nhập
Quan sát những dấu hiệu sớm tránh né bạn cùng giới, mặc đồ lệch vai, thay đổi thần thái…để kịp nắn chỉnh.
Hãy nhớ, Trẻ lệch giới không phải vì giới mà vì nỗi đau. Và mạng xã hội đang biến nỗi đau ấy thành lựa chọn sống. Cha mẹ không nhận ra sẽ vô tình đẩy con vào vòng xoáy Tổn thương → mất bản sắc → lệch nhận thức → cố định hóa → khó phục hồi.
Hãy dạy con nhận thức giới, kỹ năng xã hội, kỹ năng cảm xúc, và giá trị bản thân từ sớm như mưa dầm thấm lâu. Nếu không, rất nhiều đứa trẻ sẽ phải sống cả đời trong một bản dạng không phải của mình, chỉ vì một thời điểm tổn thương mà không ai kịp nâng con dậy.
*Cha mẹ cần tỉnh táo vì LỆCH GIỚI TÍNH ĐANG LAN TRÀN NHƯ MỘT DẠNG “DỊCH TÂM LÝ”
Dịch tâm lý bắt chước theo cộng đồng, nơi một đứa trẻ tổn thương sẽ kéo theo vài đứa bối rối khác, rồi vài nhóm lớp học… Và tất cả được mạng xã hội hợp thức hóa.
Không trị từ gốc thì dịch sẽ nhân bản theo cơ chế lan truyền cảm xúc mà không phải lan truyền giới tính.
Điều nguy hiểm nhất: Trẻ không hề lệch giới, nhưng lệch bản sắc. Trẻ không hề muốn là con trai, mà muốn thoát khỏi chính mình. Trẻ không hề cần tự do giới tính, mà cần một lối thoát khỏi nỗi đau.
Nếu cha mẹ không nhìn ra trẻ sẽ lún sâu vào một bản dạng sai, và khi não định hình bản sắc mới (sau 17 đến 19 tuổi), việc điều chỉnh lại là vô cùng khó.
*Nguy cơ lớn nhất là TRẺ GIẢI QUYẾT MỌI VẤN ĐỀ BẰNG ĐỔI GIỚI
Trẻ đang dùng nỗi bất lực với bạn bè, sự tự ti với ngoại hình, nỗi đau bị bỏ rơi, sự yếu kỹ năng xã hội, sự thất bại trong kết nối…để biến chúng thành lý do để đổi vai, đổi giới, đổi cuộc đời.
Cọn trẻ Nhận dạng sai nhưng quyết tâm lại rất thật khi trẻ được các nhóm online cổ vũ “Đúng rồi, bạn là người thuộc giới thứ. Bạn không cần là con gái nếu bạn không thích. Thoải mái đi, bọn tớ ủng hộ”… thì não trẻ ngay lập tức đóng vai giới mới để tự vệ. Đó là môi trường hoàn hảo để lệch lạc nảy mầm mạnh hơn cả tốc độ cha mẹ kịp nhận ra.
Cha mẹ mất con không phải vì con lệch giới, mà vì con lệch BẢN SẮC và lệch NHÂN CÁCH. Nếu không can thiệp con sẽ xa cha mẹ, con sẽ coi cha mẹ như thế hệ không hiểu gì cả, con sẽ sống với một bản dạng ảo, con sẽ hoang mang, khủng hoảng, thậm chí trầm uất khi lớn lên
Và điều đau nhất là cha mẹ mất con ngay trong khi con vẫn còn sống trong chính ngôi nhà này. Nhưng tâm trí, cảm xúc và bản sắc của con đã đi về một nơi khác.
5. CHA MẸ CẦN HIỂU CON TRẺ
Không ai sinh ra đã biết làm cha mẹ trong thời đại mà chỉ một chiếc điện thoại cũng có thể làm đảo lộn giới tính, cảm xúc, nhận thức và bản sắc của con. Nhưng chính vì vậy, cha mẹ phải hiểu rõ:
Con lệch hướng không phải vì con hư mà vì con quá yếu mà không ai biết để cứu con kịp thời
Những đứa trẻ tự nhận mình là giới tính khác thường là những đứa trẻ cô đơn lâu năm, tổn thương mà không ai lắng nghe, tự ti mà không ai chữa, bất lực mà không ai dẫn đường.
Chúng chọn cách “không muốn làm con gái/con trai nữa” vì đó là lối thoát nhanh nhất khỏi những ký ức làm con đau.
Cha mẹ đừng trách mà hãy nhìn vào gốc để cùng con sửa.
Thế giới mạng đang nói với con nhiều hơn cha mẹ nói. Trong khi cha mẹ ngại nói về giới, chủ quan nghĩ con tự hiểu, để mặc con tự lớn…
Thì mạng xã hội lại nói với con hàng trăm lần mỗi ngày rằng giới tính là tùy chọn. Bày cho con cách thoát khỏi đau bằng đổi bản dạng. Dắt con vào hội nhóm nơi mọi lệch lạc được tung hô
Cha mẹ không dạy sẽ có người khác dạy hộ. Và người đó không yêu thương con như cha mẹ mà họ chỉ là người cũng lệch mà được dẫn dắt.
Cha mẹ phải can thiệp ngay từ khi con có dấu hiệu: Con tránh bạn cùng giới. Con nói ghét làm con gái/con trai. Con đổi cách ăn mặc. Con gồng cứng lạnh lùng và gai góc. Con bám nhóm bạn giới tính đa dạng
Đây là lúc cha mẹ phải vào cuộc, không phải để ép con, mà để hiểu nỗi đau của con và kéo con về đúng bản sắc.
Điều con cần không phải là đổi giới mà là ĐƯỢC TỰA vào. Con cần được chia sẻ, được cho hiểu đúng, được trị liệu cảm xúc, được xây kỹ năng tự tin, được chữa những năm tháng tổn thương
Cha mẹ chính là người duy nhất có thể giúp con tìm lại chính mình.
*TẦNG NHẬN THỨC – Bản sắc giới chưa hình thành vững nên dễ bị ám thị:
Trẻ vị thành niên chưa có bản dạng cá nhân rõ ràng. Nhận thức giới ổn định. Khả năng phân biệt giữa tính cách mạnh và giới tính. Khả năng phân tích động cơ tâm lý của chính mình
Khi tổn thương não trẻ lập tức tìm lý do: Mình giống con trai hơn. Con gái khó kết bạn quá. Giới tính mình có vấn đề
Sai lầm nhận thức này không phải giới tính là sự lệch của tư duy phòng vệ.
*TẦNG CẢM XÚC – Các vết thương xúc cảm mới là thứ đẩy trẻ lệch hướng
Cảm xúc thường thấy ở trẻ tự nhận lệch giới: Tự ti/Tức giận/Tủi thân/Sợ bị đánh giá/Căng thẳng trường học/Bị bắt nạt/Cô đơn kéo dài/Không hòa nhập nhóm cùng giới
Những cảm xúc này không được xử lý, sẽ dẫn đến gồng mạnh mẽ, tránh né vai trò giới cũ, ghét chính mình của quá khứ, cố tìm một con người khác để trốn vào. Đó là cơ chế thay đổi bản sắc để giảm đau.
*TẦNG HÀNH VI – Trẻ bắt đầu diễn vai mới và biến nó thành thật
Những biểu hiện thường thấy: Cắt tóc ngắn. Ăn mặc phi giới tính hoặc nam tính. Né bạn cùng giới. Gia nhập cộng đồng “LGBT teen” dù chưa hiểu. Tự nhận danh xưng mới. Gắn cờ, ký hiệu, avatar đại diện. Gồng vai mạnh mẽ, lạnh lùng và bất cần. Não trẻ sẽ ghi nhận “Mình đang sống đúng với một bản sắc mới.” Và khi hành vi lặp nhiều thì não củng cố vai diễn và vai diễn thành bản dạng từ đó bản dạng sai rất khó sửa.
Hầu hết những trẻ tự nhận lệch giới hiện nay không lệch thật.
Chúng đang cố gắng sống sót bằng cách trở thành một người khác.
Cha mẹ không hiểu nên con trượt xa, hiểu muộn nên con đã định hình bản sắc sai, hiểu sớm nên con có cơ hội trở lại là chính mình
Đừng để con trả giá cả đời chỉ vì những vết thương tuổi nhỏ không ai chữa.
6. CHA MẸ CẦN THAY ĐỔI ĐỂ ĐỒNG HÀNH CÙNG CON
Áp dụng cho mọi trường hợp trẻ đang nghi ngờ giới tính, lệch nhận thức giới hoặc chịu ảnh hưởng ám thị từ mạng xã hội)
BƯỚC 1 – NGỪNG PHẢN ỨNG CẢM XÚC, KÍCH HOẠT CHẾ ĐỘ QUAN SÁT THÔNG MINH
Sai lầm lớn nhất của cha mẹ là: Mắng, Phản đối, Đe dọa, Tranh luận, Hỏi vặn, Gạt phắt…Từ đó con sẽ khóa cảm xúc, khóa thông tin và khóa kết nối, và chìm sâu hơn vào nhóm bạn ủng hộ lệch lạc.
Cha mẹ cần làm đúng điều sau: Dừng phán xét. Dừng phân tích vội. Dừng tranh cãi đúng sai. Dừng chữa ngay
Thay vào đó: Quan sát thay đổi trong cách ăn mặc, nhóm bạn, thần thái, cảm xúc, hành vi, lời nói, giấc ngủ và cách giao tiếp.
Hãy hiểu Con không thay đổi giới. Con đang thay đổi bản sắc để tự vệ.
BƯỚC 2 – KẾT NỐI LẠI VỚI CON NHƯ MỘT NGƯỜI ĐỒNG HÀNH, KHÔNG PHẢI NGƯỜI KIỂM SOÁT
Nhiều cha mẹ mất con ngay khi nghĩ mình đang định hướng cho con. Trẻ lệch giới giả thường rất nhạy cảm, chỉ cần một thái độ sai, một câu phán sai, một hành động kiểm soát sai… thì con sẽ lập tức rút khỏi cha mẹ và bám chặt lấy cộng đồng online.
Cách kết nối đúng: Nói chuyện nhẹ, không xoáy vào giới ngay. Chạm vào những chủ đề con yêu thích. Tạo không khí an toàn. Duy trì 7 đến 14 ngày chỉ để làm ấm lại mối quan hệ. Khi kết nối đủ sâu thì con mới mở ra phần lệch của mình.
BƯỚC 3 – TÌM NGUYÊN NHÂN ẨN SAU CẢM GIÁC MUỐN ĐỔI GIỚI
Cha mẹ phải xác định rõ: Con đang trốn cái gì?. Bị ai tổn thương?. Cô lập, tẩy chay và bị bắt nạt từ bao lâu?. Nhóm bạn cùng giới có loại trừ con không?. Con có tự ti về ngoại hình/tính cách?. Con có từng bị xem thường/so sánh/bị ép làm nữ tính/quá ngoan?. Con đang gồng mạnh mẽ vì trách nhiệm cảm xúc nào?
Cần nhớ hầu hết trẻ muốn đổi giới là vì ghét một phiên bản đau khổ của mình trong quá khứ, chứ không phải vì giới tính thật thay đổi.
BƯỚC 4 – CHỮA CẢM XÚC GỐC CHO CON TRƯỚC KHI SỬA HÀNH VI
Không thể sửa hành vi mặc đồ nam, cắt tóc, xưng hô lệch…nếu cảm xúc của con còn vỡ, bầm dập, bị chèn ép mà không được giải tỏa.
Cha mẹ cần giúp con: Gọi tên đúng cảm xúc. Giải phóng những năm tháng bị bắt nạt, bị cô lập. Xử lý ký ức tiêu cực ( nhỏ nhưng tích tụ). Học kỹ năng kế nối và làm bạn đúng cách. Tăng giá trị bản thân. Tăng năng lực tự vệ trước môi trường xã hội
Khi cảm xúc cân bằng thì não trẻ tự điều chỉnh bản sắc.
BƯỚC 5 – DẠY LẠI NHẬN THỨC GIỚI, BẢN SẮC VÀ GIÁ TRỊ GIỚI TỪNG LỚP MỘT
Đây là phần mà 90% cha mẹ đang bỏ trống.
Trẻ phải được dạy: Là con gái/con trai có những giá trị gì?. Tính cách mạnh/mềm không quyết định giới. Thích con trai hay con gái là cảm xúc mà không phải bản dạng. Giới tính không thay đổi vì cảm xúc tiêu cực. Không được dùng giới để chạy trốn vấn đề.
Cha mẹ cần mưa dầm thấm lâu mỗi ngày 10 đến 20 phút để gieo lại bản sắc đúng.
BƯỚC 6 – RÚT CON KHỎI NHỮNG NGUỒN ÁM THỊ VÀ CỔ SÚY LỆCH LẠC
Không làm mạnh bước này mọi bước trên đổ sông đổ biển.
Cha mẹ cần: Giảm thời gian mạng xã hội. Kiểm soát nội dung TikTok/Facebook/Instagram. Rút con khỏi các hội nhóm “LGBT teen” (đa số không phản ánh đúng khoa học, chỉ tôn vinh cảm xúc lệch). Tách con khỏi những bạn đang lệch hoặc có xu hướng kéo con đi lệch
Chuyển con vào môi trường nhóm lành mạnh hơn
Không cắt đột ngột. Hãy chuyển từng tầng, từng nhịp để con không bật chế độ phản kháng.
BƯỚC 7 – TẠO LẠI HỆ GIÁ TRỊ SỐNG VÀ BẢN SẮC MỚI CHO CON
Khi cảm xúc được chữa thì nhận thức được sửa và mạng xã hội được lọc
Cha mẹ phải dẫn con xây lại: Hình ảnh bản thân tích cực. Tính cách phù hợp giới tính sinh học. Thói quen sống lành mạnh. Kỹ năng xã hội và giao tiếp tự tin. Kỹ năng tự vệ. Mối quan hệ lành mạnh cùng giới. Hình mẫu giới tích cực để noi theo
Cuối cùng con phải tìm lại giá trị của mình trong chính giới tính mà con được sinh ra. Khi con thấy tự hào thì con sẽ không lệch nữa.
Chú ý các bước này không nhằm ép con về giới tính,
mà giúp con trở lại là chính con mà là cho con về phiên bản không bị tổn thương, không bị ám thị, không bị mạng xã hội điều khiển.
Nếu cha mẹ làm đúng: Trẻ ổn định lại bản sắc. Trẻ quay về nhóm bạn cùng giới. Trẻ tự bỏ vai diễn lệch. Trẻ lấy lại sự mềm, nữ tính và ổn định. Trẻ trở nên tự tin và lành hơn
Nếu cha mẹ làm sai: Trẻ đóng băng cảm xúc. Lệch cố định. Xa cha mẹ. Gắn chặt vào cộng đồng lệch. Khó phục hồi khi qua tuổi 17 đến 19 tuổi
7. THẦY CÔ HỖ TRỢ CÁC CON NƠI TRƯỜNG LỚP
BƯỚC 1 – DỪNG KÌ THỊ, DỪNG THANH LOẠI, DỪNG GÁN NHÃN
Giáo viên là người đầu tiên quyết định học sinh cảm thấy an toàn hay bị tổn thương.
Sai lầm thường gặp: Phê bình công khai, nói trêu
“Con trai mà như con gái quá!”, nhắc nhở nặng lời Gán nhãn con bất bình thường. Từ đó trẻ lập tức phòng vệ, bài trừ giáo viên, bám chặt vào cộng đồng online.
Điều đúng: Bình thường hóa cảm xúc của trẻ. Không tỏ thái độ. Không hỏi thẳng về giới. Không biến trẻ thành tâm điểm chú ý
BƯỚC 2 – QUAN SÁT 7 DẤU HIỆU LỆCH BẢN SẮC
Giáo viên cần quan sát 1 tháng trước khi đưa ra kết luận:
Thay đổi phong cách đột ngột
Xa dần bạn cùng giới
Ngồi/tương tác lệch giới kéo dài
Ngôn ngữ nhận dạng bản thân lệch
Tỏ ra ghét giới tính sinh học của mình
Ám ảnh nhân vật trung tính giới
Lơ là học tập/giảm động lực sống
BƯỚC 3 – TẠO KHÔNG GIAN AN TOÀN TÂM LÍ
Học sinh chỉ mở lòng khi cảm thấy giáo viên: Không phán xét. Không ép nói. Không dò xét. Luôn sẵn sàng lắng nghe.
Thầy cô nên dùng kỹ thuật: Chạm nhẹ vào chủ đề mà học sinh đang quan tâm. Nói giọng trung tính, đều, chậm
Sử dụng câu mở “Cô thấy con có chút thay đổi. Nếu con muốn chia sẻ bất cứ lúc nào, cô luôn nghe.”
BƯỚC 4 – TRUY VẾT NGUYÊN NHÂN NGẦM
Hơn 80% học sinh lệch giới giả là do: Bị bắt nạt. Bị xa lánh trong nhóm cùng giới. Áp lực học tập, kỳ vọng. Tổn thương gia đình. Tự ti ngoại hình. Cô đơn kéo dài. Ám thị từ TikTok/YouTube
Giáo viên cần trao đổi với phụ huynh để nắm hành vi trước sau khi thay đổi.
BƯỚC 5 – ỔN ĐỊNH LẠI NHÓM BẠN CÙNG GIỚI
Giáo viên nên: Sắp xếp trẻ ngồi với bạn cùng giới nhưng an toàn và hiền lành Tổ chức hoạt động nhóm nhỏ 1-1 hoặc 2 -1. Giao việc nhẹ nhàng giúp trẻ hòa nhập lại
BƯỚC 6 – KHÔI PHỤC NỀ NẾP, KỶ LUẬT, LỊCH TRÌNH
Nề nếp mạnh → cảm xúc ổn định → bản sắc ổn định.
Giáo viên cần: Giao nhiệm vụ lớp đều đặn. Ghi nhận nỗ lực nhỏ. Tạo điểm mạnh cho trẻ trong học tập. Tăng tương tác xã hội lành tính
BƯỚC 7 – PHỐI HỢP CHẶT VỚI PHỤ HUYNH
Không có sự phối hợp thì thất bại.
Giáo viên cần: Báo lại đúng tình trạng. Không phán xét phụ huynh. Đưa hướng dẫn hành vi. Yêu cầu phụ huynh hỗ trợ tại nhà. Cùng theo dõi 4 đến 8 tuần
7. BẢN ĐỒ 30 NGÀY PHỤC HỒI BẢN SẮC CHO TRẺ LỆCH GIỚI
*Tuần 1 – Ổn định cảm xúc và kết nối
Không hỏi về giới
Gọi tên cảm xúc hằng ngày
Duy trì trò chuyện nhẹ 10 đến 20 phút
Gỡ ám thị mạnh khi cần giảm 40% mạng xã hội
Cho con làm việc nhà (ưu tiên việc phù hợp giới sinh học)
*Tuần 2 – Chữa gốc tổn thương
Nói chuyện 1-1 sâu về tổn thương cũ
Giải mã vì sao con ghét bản thân
Tách con khỏi nhóm bạn độc hại
Cho con tham gia hoạt động cùng giới 2 lần/tuần
*Tuần 3 – Sửa nhận thức giới
Mỗi ngày 10 đến 20 phút: Dạy phân biệt cảm xúc, bản dạng và xu hướng. Dạy giá trị giới mạnh không phải là con trai, mềm không phải là con gái. Dạy con không dùng giới để chạy trốn áp lực
*Tuần 4 – Xây lại bản sắc và hình ảnh bản thân
Tự chăm sóc bản thân (skincare, tóc, quần áo phù hợp giới sinh học)
Kỹ năng xã hội và tự vệ
60 phút hoạt động thể chất cùng giới
Lập kế hoạch 7 ngày đên 14 ngày đến 30 ngày
Khen đúng khi khen vào năng lực, không khen ngoại hình lệch
Kết quả sau 30 ngày có tín hiệu khả quan là: Con mềm lại (với trẻ nữ) hoặc mạnh lại (với trẻ nam). Con bớt chống đối. Con quay về nhóm bạn cùng giới. Con tự bỏ hành vi lệch nghiêm trọng. Con ổn định giấc ngủ, cảm xúc và giao tiếp. Con không còn xem nội dung lệch như thuốc gây nghiện
8. KỸ NĂNG ĐỐI THOẠI GIỮA CHA MẸ VÀ CON
Giúp cha mẹ không đẩy con vào phản kháng và không làm lệch sâu hơn
*Tình huống : Khi con nói “Con không muốn làm con gái nữa.”
Cha mẹ (đúng kiểu trị liệu): Con đang cảm thấy điều gì khiến con nói vậy?. Cứ nói với mẹ/ba, mẹ nghe đây.
(Con một phần cảm xúc sẽ mở)
Cha mẹ: “Ừ, mẹ hiểu. Con đừng vội kết luận. Mình sẽ cùng nhau tìm xem điều gì làm con khó chịu nhất, được không?”
Chú ý: Không phủ nhận, không khẳng định, không tranh cãi. Mở cửa cho con tiếp tục chia sẻ.
*Tình huống 2: Khi con ăn mặc lệch giới
Cha mẹ: Mẹ muốn hiểu lý do con chọn kiểu này. Con thấy thoải mái hơn, hay nó giúp con tránh điều gì?. Mục tiêu tìm nỗi đau mà không tìm lỗi.
Tình huống 3: Khi con dán mắt vào TikTok LGBT teen
Cha mẹ: Con thấy những video đó giúp con cảm thấy điều gì?. Thoải mái? Tìm thấy người giống mình?. Hay bớt cô đơn?
Khi con nói ra nỗi cô đơn, nỗi tự ti, cha mẹ mới xử lý đúng gốc.
9. CÁCH ĐỌC VỊ TÌM NGUYÊN NHÂN LỆCH
Cha mẹ/Thầy cô dùng để truy vết nguyên nhân thật không phải biểu hiện trên bề mặt)
Con đang chạy trốn điều gì?
Ai đã làm con tổn thương gần đây?
Con thấy không hợp với nhóm bạn cùng giới từ khi nào?
Con tự ti điều gì ở cơ thể mình?
Con có đối chiếu mình với nhân vật nào trên mạng không?
Điều gì khiến con cảm thấy làm con gái/con trai là áp lực?
Con đang cố chứng minh điều gì?
Con sợ điều gì nhất nếu sống đúng giới tính thật?
Con học được điều gì về giới từ TikTok/Instagram?
Con đã từng bị ai so sánh, hạ thấp và bắt nạt?
Những câu hỏi này giúp đi thẳng đến gốc rễ bản sắc nơi vấn đề thực sự nằm 9wr đâu.
HÃY QUAN SÁT VÀ DẠY CON BẢN SẮC NHẬN DIỆN GIỚI VÀ PHÁT HIỆN LỆCH TÂM LÝ, HÀNH VI, THÓI QUEN CỦA CON NGAY TRONG TUỔI MẦM NON CHỨ KHÔNG PHẢI ĐẾN KHI DẬY THÌ, TUỔI TEEN TRỞ LÊN MỚI BIẾT….
